Fitoterapi
Diğer Uygulamalar
Fitoterapi, bitkilerle tedavi anlamına gelen bir isimlendirmedir ve bu yöntem, binlerce yıldır insanoğlu tarafından geleneksel olarak kullanılmaktadır. Fitoterapi, farmakognozi bilimi altında bir bilim dalıdır ve tıbbi bitkilerin kullanımını gerek içerik, gerekse yöntem anlamında bilimsel olarak araştırma kapsamında çalışmaktadır. 16. yy da Paraselsus der ki: "Bir maddenin tedavi edici ve öldürücü etkileri arasındaki en önemli fark miktarıdır". Günümüzde; Tedavide kullanılan bitkilerin sayısı: Dünya da 70.000, ülkemizde 1.000 civarındadır. WHO verilerine göre Dünya nüfusunun %80’i tıbbi bitkilerle tedavi olmaktadır. Çin ve Hindistan gibi nüfusu kalabalık ve genellikle yoksul ülkelerde geleneksel tıp sistemleri güçlüdür ve bugün de hükmünü sürdürmektedir. Bitki kimyasallarının eldesi, 19. yüzyılın başından beri bitkisel ilaçlar bilim süzgeçinden geçirilmeye başlanmıştır. Afyon’dan morfin’in elde edilmesi (1803-1806), bitkisel materyalden etkin bileşiğin elde edilmesinin ilk örneğidir. Bu buluştan sonra, morfin’in hayvan ve insanlar üzerinde denenerek farmakolojik ve toksikolojik özelliklerinin belirlenmesi mümkün olabilmiştir. Öte yandan, doğal ürünlerin istenen özelliklerini arttırma ve istenmeyen yan etkilerini azaltma yönünde de çalışmalar yapılmaktadır.
WHO (Dünya Sağlık Örgütü): "Tıbbi bitkiler; bir veya birden fazla organıyla tedavi edici veya hastalıkları önleyici veya herhangi bir kimyasal-farmasötik sentezin öncüsü olabilen bitki çeşitleridir (1980)"
Bitkilerle tedavide iyi sonuç alınması için:
- Doğru bitkinin, doğru zamanda toplanması, doğru kısmının kullanılması,
- Taze kullanılacak bitkinin çürümeden kullanılması, kurutulacak veya işlemden geçirilecekse bunun uygun şekilde yapılması,
- İlacın doğru yöntemle, doğru şekilde ve uygun miktar hammadde kullanılarak hazırlanması ve doğru dozda alınması,
- O bitkisel ürünün ilaç hazırlamaya uygun miktar ve doğru bitki kimyasallarını içermesi,
- O bitkisel ürün ile ilgili bilimsel literatürün uzmanlarca doğru okunması, değerlendirilmesi ve doğru tıbbi tavsiyenin alınması gerekir.
Bu beş unsur gerçekleştiği takdirde bitkisel tedaviden arzulanan sonuç alınabilir.
Bitkilerde sayısız bileşik vardır ve bunların her birinin farklı fizyolojik etkisi olabilir. Bu etkiler, sağlığı koruyucu, tedavi edici veya zararlı olabilir. Kullanılacak bitkinin türü, hangi bitki kısmının kullanılacağı, bu bitkinin yetiştirilme şartları, hazırlama yöntemi gibi pek çok faktör, etkinin özelliklerini de belirleyecektir.
Önemli Uyarı:
İnternette bitkilerle tedaviye yönelik pek çok bilgi mevcuttur, ancak, her alanda olduğu gibi bu alanda da insan sağlığı açısından tehlikeli olabilecek bir bilgi kirliliği ortaya çıkmıştır. Fitoterapi alanında akademik eğitim almış kişiler, bu alanda çalışan sağlık kurumları, üniversiteler veya fitoterapi sertifikasyonuna sahip hekimlerinizin tavsiyelerini dikkate almakta yarar olacaktır.